Poona, ngày 3 tháng 10 năm 1978
Người hỏi: Ông nói, ký ức là trải nghiệm không trọn vẹn. Tôi có một ký ức và một ấn tượng rõ rệt về những nói chuyện trước của ông. Đây là một trải nghiệm không trọn vẹn trong ý nghĩa gì? Ông làm ơn giải thích kỹ càng điều này.
Krishnamurti: Chúng ta có ý gì qua từ ngữ ký ức? Bạn đi đến trường, và nhét đầy những dữ kiện, sự hiểu biết kỹ thuật. Nếu bạn là một kỹ sư, bạn sử dụng ký ức của sự hiểu biết kỹ thuật để xây dựng một chiếc cầu. Đó là ký ức thuộc thực tế. Cũng có ký ức thuộc tâm lý. Bạn đã nói với tôi điều gì đó, dễ chịu hay khó chịu, và tôi giữ lại nó; và lần tới khi tôi gặp bạn, tôi gặp bạn bằng ký ức đó, ký ức của điều gì bạn đã nói hay đã không nói.
Vậy là có hai khía cạnh đối với ký ức, khía cạnh tâm lý và khía cạnh thực tế. Chúng có liên quan lẫn nhau, và vì vậy không rõ ràng. Chúng ta biết rằng ký ức thực tế là cần thiết như một phương tiện của kiếm sống. Nhưng liệu ký ức tâm lý là cần thiết? Và nhân tố nào duy trì ký ức tâm lý này? Điều gì làm người ta nhớ lại sự lăng nhục cũng như sự nịnh nọt? Tại sao người ta giữ lại những kỷ niệm nào đó và xua đuổi những kỷ niệm khác? Chắc chắn, người ta giữ lại những kỷ niệm dễ chịu và xua đuổi những kỷ niệm khó chịu. Nếu bạn quan sát, bạn sẽ thấy rằng những kỷ niệm đau khổ sẽ dễ dàng được quên lãng mau lẹ hơn những kỷ niệm vui vẻ. Và cái trí là ký ức, tại bất kỳ mức độ nào, bằng bất kỳ cái tên nào bạn gọi nó; cái trí là sản phẩm của quá khứ, nó được thành lập trên quá khứ, mà là ký ức, một tình trạng bị quy định.
Bây giờ, cùng ký ức đó chúng ta gặp gỡ sống, chúng ta gặp gỡ một thách thức mới mẻ. Thách thức luôn luôn mới mẻ, và phản ứng của chúng ta luôn luôn cũ kỹ, bởi vì nó là kết quả của quá khứ. Vậy là, trải nghiệm không-ký ức là một trạng thái và trải nghiệm có-ký ức là một trạng thái khác. Đó là, có một thách thức, mà luôn luôn mới mẻ. Tôi gặp gỡ nó bằng một phản ứng, bằng sự quy định của cái cũ kỹ. Vậy là điều gì xảy ra? Tôi hấp thụ cái mới mẻ, tôi không hiểu rõ nó; và đang trải nghiệm về cái mới mẻ bị quy định bởi quá khứ. Thế là, có sự hiểu rõ một phần về cái mới mẻ, không bao giờ có sự hiểu rõ trọn vẹn. Chỉ khi nào có sự hiểu rõ trọn vẹn về bất kỳ thứ gì, người ta mới không để lại một vết sẹo của ký ức.
Source: dtv-ebook.com
Books by Author
